Tarihi ve turistik dokusu nedeniyle, UNESCO ve Avrupa Birliği projeleriyle korunmaya alınmış, kültür mirasımızın en önemli mihenk taşlarından biri olan Fener Balat semti, mimari ve sosyal dokusu itibariyle pek çok kişi ve kurumun dikkatini çeken bir bölgedir. Türk, rum, ermeni ve Musevilerin kaynaştığı, taşı toprağı tarih kokan, her sokağında yüzyılların yaşanmışlığı ve dinginliğinin yanı sıra günümüzün dinamizmini yaşayan semt, her geçen gün yeni bir çehreye bürünmektedir. Bu yeniliklerden biri de resmi açılışı 17 haziran 2010 tarihinde yapılan “TSKF Balat kültür evi” dir.
Balat kültür evi, Haliç’e paralel uzanan Vodina caddesi üzerinde, Eflak-Boğdan Prensi Dimitri Kantemir'in evine ve kadın Eserleri kütüphanesine komşu, ikinci dereceden tarihi eser olan üç katlı, cumbalı, klasik Balat mimarisinin örneklerinden bir evdir.
1999 yılında Işık Verbas’ın TSKF Başkanlığı döneminde İl milli emlak dairesinden 29 yıllığına kiralanmış olan Balat kültür evi, 2008 yılında O dönemin İstanbul valisi sayın Muammer Güler’in desteği sonucu İstanbul Valiliği İl Özel İdaresi ve Fatih Belediyesi ile yapılan bir protokolle restore edilerek 2010 yılı şubat ayında Türkiye Soroptimist Kulüpleri Federasyonu’na teslim edilmiştir. Balat Kültür evi komisyonu, TSKF 2008-2010 dönemi başkanı Emine Erdem ve sevgili soroptimist üyelerimizin işbirliği ile kısa zamanda iç dekorasyonu tamamlanan Balat Kültür evi 2010 mart ayı başında hizmet vermeye başlamıştır.
17 Haziran 2010 tarihi Balat Kültür Evi’nin resmi açılışı olarak tarihe geçmiştir. SI başkanı Hanne Jensbo, SI/E Başkanı Dr. Eliane Lagasse ve Avusturya Federasyon başkanı ile pek çok soroptimist üyemiz ve daostlarımız bu açılışı onurlandırmıştır. Fatih belediye başkanı Mustafa Demir, İstanbul vali yardımcısı, İstanbul eski valisi Muammer Güler’in eşleri Neval Güler ve yeni İstanbul valisinin eşleri Gül Mutlu , Adana milletvekili Gaye Özbatur ve pek çok resmi kişi ile basının da yer aldığı açılışımız; havanın sıcaklığı, yerimizin gelenlere oranla küçük olması gibi olumsuzluklara karşın çok güzel ve görkemli bir şekilde gerçekleştirilmiştir.
Birbirine bitişik iki bina ve arkasında küçük bir avludan oluşan balat kültür evi, farklı fonksiyonlara aynı anda cevap verebilecek şekilde düzenlenmiştir. En alt katta,- binanın kuruluş projesi kapsamında- bir profesyonel mutfak kurulmuştur. Burada hem orta katta bulunan kafe için yemek hazırlanmakta, hem de 20 kişinin eğitim görebileceği bir yemek kursu düzenlenebilmektedir. Binalardan birinin giriş katı ve avlu kafe olarak hizmet vermektedir. Burada hem soroptimistler toplantılarını yapabilmekte hem de semti ziyarete gelenler kahve çay içip, yemek yiyerek, bu tarihi mekanın keyfini çıkarabilmektedirler.
Diğer binanın giriş katı ise, yönetim odalar şeklinde kullanılmaktadır. Kafenin bulunduğu binanın üst katında bir resim ve heykel galerisi bulunmaktadır. Amacımız burada her ay, bir sergiye ev sahipliği yapmaktır. Ve bu güne kadar birisi karma olmak üzere dört resim ve fotoğraf sergisi açılmıştır. Yönetim odalarının bulunduğu binanın üst katı ise toplantı ve eğitim odaları olarak hazırlanmıştır. Burada hem soroptimist kulüpleri dostluk toplantıları düzenlemekte, hem de mahalle çocuklarına ve kadınlarına eğitimler verilmektedir.
Binanın kullanımı iki farklı şekilde tasarlanmıştır. Birinci kullanım, soroptimist kulüplerinin amaçları doğrultusunda eğitim yapmak ve hizmet vermeyi içerirken, ikinci kullanım hem bu hizmetlere fon sağlamak hem de binanın giderlerini karşılamak ayrıca yemek kursunda eğitim alanların yaptıklarını paraya çevirerek onlara ufak ta olsa bir gelir sağlamaktır.
Bu kapsamlı projenin tam kapasite ile hizmete girmesi ile, Soroptimist üyeler, mahalle halkı ve ziyaretçilerle bir köprü kurularak kültürel, sosyal ve ekonomik alanlarda bir fark yaratılmaya çalışılacaktır.
Balat kültür evi hizmete girdiği Mart 2010 tarihinden itibaren bu amaçla ufak da olsa pek çok çalışma yapmış, eğitimlere başlamıştır. Soroptimist dostlarımıza ve ziyaretçilere açık olan kafe’miz çalışmaya başlamış, burada kurulan küçük bir satış mekanında da binamızı tanıtan küçük hediyelik eşyalarla, mutfağımızda hazırlanan reçel ve kurabiyeler satışa sunulmuştur.
Her yıl düzenlemeyi düşündüğümüz, 8 Mart dünya kadınlar günü etkinliği olarak Türkiye Soroptimist kulüpleri federasyonu resim yapan üyelerinin katıldığı bir karma sergi düzenlenmiştir. Önümüzdeki yıllarda bunu Avrupalı Soroptimist kardeşlerimize de açmayı planlamaktayız.
Ayrıca yine her yıl düzenlemeyi düşündüğümüz, Çevre günü kutlamaları kapsamındaki sokak şenliğinin ilk çalışması, 5 Haziran dünya çevre günü’nde gerçekleştirilmiştir. Bu tarihte İstanbul kulüpleri üyeleri Balat Kültür Evi’nde mahalle çocukları ile buluşmuş, Fatih Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nün bizlere yolladığı saksı bitkileri çocuklara tanıtılarak, onlarla birlikte söyleşiler yapılmış, müzik ve dans eşliğinde resim çalışmaları yapılmıştır. Daha sonra bu resimler sokakta kurulan iplere asılarak sergilenmiştir. Bu güzel günde kulüplerden gelen temsilciler ve soroptimist olmayan dostlarımız canla başla çalışmış, çocuklara hem hoşça vakit geçirmeleri, hem resim yapıp kendilerini ifade etmeleri, hem de bitkileri tanıyıp sevmeleri için müzik eşliğinde eğitimler verilmiştir. Daha sonra temin edilen çiçek fideleri de çocuklara dağıtılmıştır. Bu etkinlik mahallede hala konuşulmakta çocuklar tekrarının ne zaman olacağını sormakta, çiçeklerinin yaşadığını göstermek için yarışmaktadırlar.
Türk Soroptimistlerinin topluma kazandırdığı pek çok eserden biri olan Balat Kültür evi, hem üyelerimizin hem dostlarımızın, hem de diğer ülkelerden gelen soroptimist kardeşlerimizin birlikte olabilecekleri, ortak projelerini hayata geçirebilecekleri bir mekan olarak uzun yıllar topluma hizmet verecek bir mekan olarak yaşaması en büyük dileğimizdir.
Fener Balat semtinde oluşturduğumuz bu proje, Balat'ın toplumsal yaşamını geliştirme amacına hizmet etmek üzere tasarlanmıştır. Balat Kültür Evi ile bölge kadınlarına meslek kazandırmayı ve bu mesleği hayata geçirebilecekleri bir alan yaratmayı hedefliyoruz.